Jokabide Kodea

Mundua aldatu egiten da eta Embegan
munduarekin aldatzen gara

1. SARRERA

1.1 Helburua
Jokabide-kode honen helburua, hemendik aurrera, "Kode" deituko zaio), enplegatu, kontu-auditore (hemendik aurrera, "pertsona garrantzitsuak" deituko zaie), bezero, hornitzaile eta erakunde publiko eta pribatu guztiei (hemendik aurrera, "herenak" deituko zaie) Embega S.Coop.k (hemendik aurrera, Embega) indarreko legeria eta araudia betetzeko eta Kode honetan definitutakoarekin bat etorriz hartutako konpromiso hautsiezina gogoratzea da.
1.2 Sekretu profesionala
Kode honetako klausulak lankidetzan, konfiantzan, errespetuan eta Embegak izendatutako hirugarren alderdien eta pertsona garrantzitsuen arteko ohar, eztabaida eta komunikazio guztien tratu konfidentzialean oinarritzen dira.

2 APLIKAZIO EREMUA

2.1 Kode hau aplikatzen zaien pertsonak
Embegako pertsona guztiak edo haren izenean edo ordezkaritzan jarduten dutenak, ekoizpen-instalaziora eta instalazioetara edo haren edozein subsidiariatara (Embega hornitzaileak).
2.2 Monitorizazioaz arduratzen den kontrol-egitura
Kodea betetzen dela monitorizatzea Prozesuen Batzordearen ardura da, eta eginkizun hauek ditu:
- a) Embegako pertsona orori eta interesa duen orori kodea behar bezala jakinarazten zaiela ziurtatzea.
- b) Kodearen berrikuspena.
- c) Konfidentzialtasuna mantentzea.
- d) Urtero Kontseilu Errektorearentzat laburpen-dokumentu bat egitea, Kodean jasotako helburuak lortzeko behar diren ekintzen zerrenda eta ezarpen-maila jasoko dituena.

2.3 Kodearen komunikazioa
Jokabide-kode hori, ezarritako harrera-eskuliburuaren bidez, Embegako langile guztiei jakinaraziko zaie. Eskuliburu horretan, jokabide-baldintza hori nahitaez irakurri eta bete behar dela adieraziko da.
Aldaketa garrantzitsuak gertatzen diren bakoitzean eta/edo Prozesuen Batzordeak egokitzat jotzen duen bakoitzean, honako puntu hauetako jarraibideei jarraituz jakinarazpen puntualak egingo dira.

2.3.1 Embega

Tarea	Canal	Responsable
1.- Comunicación al Consejo Rector.	Consejo Rector	Presidente Consejo Rector
2.- Comunicación a los responsables de Procesos	Reunión colaboradores	Responsables Procesos
3.- Comunicación a todas las personas.	Reunión colaboradores	Responsable colaboradores

2.3.2 Hirugarrenak

Tarea	Canal	Responsable
1.- Hornitzaileei jakinaraztea	Irizpide orokorrak	Balio-katearen arduraduna
2.- Aholkulariei eta ikuskatzaileei jakinaraztea	Bilera operatiboak	Harremanetarako arduraduna

2.3.3 Internet
Kode horren kopia bat Embegaren web-helbidean aurki daiteke, eta beste bat barne-sarean.

2.4 Kodearen kontratu-balioa langileentzat
Langile guztiei kodea irakurtzeko eta bertan jasotako printzipioen arabera jokatzeko
eskatzen zaie.
2.5 Zuzendaritza Kontseiluko kideentzat, errektorearentzat eta kontu-auditoreentzat Kontratu-balioa
Kodea betetzea arduradunen, Kontseilu Errektoreko kideen eta kontu-ikuskatzaileen
betebeharra da.
2.6 Aholkularientzat eta hornitzaileentzat Kodearen kontratu-balioa
Kodea betetzea Embegako aholkularien eta hornitzaileen betebeharra da. Embegak Kode hau betetzen ez duten aholkulariekin edo hornitzaileekin egindako edozein kontratu amaitzeko eskubidea beretzat gordetzen du.

3 JOKABIDE-ARAU OROKORRAK

3.1 Erregistroa eta fabrika-lizentzia
Embegak eta bere hirugarrenek jarduera-lizentzia bat izan behar dute bertan zehazten diren baldintzak betetzeko eta jarduteko.
3.2 Printzipio orokorra: indarrean dagoen legeria betetzea
Jarduera profesionalak garatzean, Embegako edozein pertsonak edo hirugarren batek ohikotasunez edo noizbehinka bizi den eta lan egiten duen herrialdeko indarreko legediaren berri izan eta bete beharko du. Embegako edo hirugarren aldeko edozein pertsonak, legea urratzera behartzen badute, berehala jakinarazi beharko dio gaia bere Giza Baliabideen arduradunari.
3.3 Ustelkeriaren eta eroskeriaren aurka
Guztiz debekatuta dago hirugarrenei opariren bat eskaintzea, opariaren balioa dela eta, kortesia gainditu eta Embegarentzat tratamendu egokia lortzeko opari gisa interpreta daiteke. Embegak ezin ditu ez hautagaiak ezta alderdi politikorik finantzatu. Erabat debekatuta dago funts eta kreditu publikoak eskuratzea Finantza Departamentuaren aldez aurreko baimenik gabe.
- 3.3.1 Prebentzioa eta zaintza
  Embegako Zuzendaritza Kontseilua arduratzen da atal hau eta jokabide-kode hau betetzen direla zaintzeaz. Enpresaren kudeaketaren jarraipena egiteko hilero biltzen dira.
3.4 Jokabide desegokien komunikazioa
Embegako edozein pertsonak, jokabide-kode honekin bat ez datozen jardunbide edo praktika txarrak ikusten baditu, bere arduradunari edo giza baliabideei jakinaraz diezaioke ohiko komunikazio-bideetatik.

4 TRANSAKZIOAK ETA KONTROLERAKO ESPARRU OROKORRA

4.1 Printzipio orokorra: indarrean dagoen legeria betetzea
Embegaren intereserako egiten den edozein transakziok aplikatu beharreko indarreko legeria bete behar du, eta ikuskatu ahal izango da. (1514/2007 Errege Dekretuak onartutako Kontabilitate Plan Orokorra)
4.2 Transakzio ororen baimena eta kopia
Transakzio guztiak kontabilitate mailan jaso behar dira.
Transakzio orok bere kopia izan behar du. Edozein unetan kontsulta daitekeen kopia, transakzioaren egileak eta baimendu, grabatu eta artxibatu zutenak identifikatzeko aukera ematen duena.
4.3 Kontrol-agenteekiko lankidetza
Embegatik barne-ikuskatzaileekin eta/edo kanpo-eragileekin partekatutako informazio orok eguneratuta egon behar du, egiazkoa, zorrotza, langile egokiek prestatua eta indarrean dagoen legeria bete behar du.

5 GIZA BALIABIDEAK

5.1 Printzipio orokorra:
Embegak Giza Eskubideen Adierazpenaren oinarrizko printzipioak onartzen ditu, NBEren definizioaren arabera (Nazio Batuak, 1948).
5.2 Kontratuak: indarrean dagoen legeria betetzea
Embegako langileak eta hirugarrenak indarrean dagoen legeriaren arabera kontratatuko dira, eta kontratu bat (edo baliozko dokumentu bat) idatziz jaso beharko da.
5.3 Soldatak
Embega-k hileroko kuoten ordainketa eta langile, bazkide edo kontratatzaile bakoitzak egindako orduen kudeaketaren erregistroa gorde behar du.
5.4 Lanaldia eta aparteko orduak
Embegako langileen lanaldiak edo lan-egutegiak ezin izango du inola ere legezko muga gainditu.
5.5 Soldata baldintzak
Embegak, gutxienez, lanbide arteko gutxieneko soldata ordaindu beharko die bere langileei, tokiko legeriaren arabera (legeak ezartzen dituen orduetan oinarrituta).
Soldatak erregulartasunez ordaindu beharko dira, egindako lanaren eta tokiko legeriaren arabera.
5.6 Ordainketa / Aparteko orduen konpentsazioa
Embegako enplegatuak eta horien hirugarrenak, legezko errekerimenduen arabera, aparteko orduekin konpentsatu beharko dira,
5.7 Baimenak
Embegako langileek indarrean dagoen legeriaren eta tokiko tradizioen araberako baimenak izan beharko dituzte (p.e. gaixotasunagatiko baimenak, oporrak, amatasuna, jai ofizialak, etab. ).
5.8 Etekinak
Embegak legez eskubidea duten etekinz hornitu beharko ditu bere langileak (p.e. aseguru medikoa, gizarte segurantza, pentsioak, etab.).
5.9 Haurren lana
Embegak eta bere hirugarren alderdiek ez dute haurrik kontratatuko (1), eta langile guztien jaiotza-data jasotzen duen erregistro bat izango dute.
Enpresan adingaberen bat dagoela ikusiz gero, kontratua bertan behera uzteko Pertsonen Departamentuari jakinaraziko zaio. Era berean, kausak aztertuko dira eta dagozkion ekintza zuzentzaileak eta prebentziozkoak definituko dira.
1. oharra: 1973ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen (ILO) lanerako gutxieneko adinari buruzko konbentzioaren arabera, umetzat hartzen da 15 urte baino gutxiagoko pertsona oro, salbu eta tokiko legeen arabera adin handiagoa edo derrigorrezko eskolatzea den kasuetan; kasu horretan, adin handiena aplikatuko da.
5.10 Lan behartuak eta nekagarriak (sartzeko eskakizunak)
- Ez dute indarra erabiliko (1)
- Ez dute presorik kontratatuko (2)
- Ezin izango dituzte beren langileak nahigabeko lanak egitera behartu.
  1. oharra: Nahitaezko lantzat hartzen da zigor-mehatxupean edo gauzak konfiskatzeko (NANa, pasaportea, etab.) mehatxupean egiten den lan oro, baldin eta pertsona horrek ez badu horretarako borondaterik eman.
  2. oharra: preso zibilak edo militarrak erabiltzea debekatuta dago.
5.11 Bereizkeria
Enbegak eta bere hirugarren alderdiek, fedea, sexua, egoera zibila, adina, afiliazio politikoa, jaioterria, sexu-orientazioa edo legez debekatutako beste edozein arrazoi dela eta langileak diskriminatzea saihestu beharko dute.
5.12 Asoziazionismoa
Embegak eta bere hirugarrenek langileek askatasunez elkartzeko aukera dutela bermatu beharko dute.

6 INGURUMEN-KUTSADURA – Ura, atmosfera, zarata, lurzoruak, agente kimikoak eta hondakinak

6.1 Printzipio orokorra
Embegak eta bere hirugarrenek baimenak izan beharko dituzte eta ingurumenaren arloan legeak ezarritakoa bete. Bereziki:
- Atmosferaren kutsadura
- Kutsadura akustikoa
- Uren kutsadura
- Lurzoruaren kutsadura
- Agente kimikoak
- Hondakin arriskutsuak eta ez-arriskutsuak.
6.2 Eskakizunak
Embegak eta bere hirugarrenek betebehar hauek izango dituzte:
- Legezko ingurumen-ikuskapenak: gobernuaren ingurumen-ikuskapenen ondoriozko ekintza zuzentzaileak betetzen direla ziurtatuz; ekintza horiek datan dokumentatuz eta osatuz.
6.3 Etengabeko hobekuntza:
Embegak eta bere hirugarrenek ingurumenaren arloko etengabeko hobekuntzan parte hartzen dutela frogatu beharko dute:
- Atmosferarako emisioak
- Lurzorurako eta uretarako emisioak
- Zarata
- Hondakin arriskutsuak eta ez-arriskutsuak
- Baliabide naturalen erabilera, energia, lehengaiak, agente kimikoak eta abar. baita erregai fosilen erabilera murriztea ere.
- Hornitzaileak produktu kimiko arriskugarrien ordez sailkatu gabeko beste batzuk erabiltzen lanean segituko du.

7 SEGURTASUNA ETA LAN OSASUNA

7.1 Printzipio orokorra
Embegak eta bere hirugarrenek legeak laneko segurtasun eta osasunaren arloan ezartzen duena bete beharko dute.
- Suteen prebentzioa.
- Istripu eta gorabeheren kudeaketa.
- Laneko osasun eta segurtasuneko prestakuntza.
- Makineriaren segurtasun elementuak.
- Segurtasun jarraibideak.
- Norbera babesteko elementuak (NBE) hautatzea eta erabiltzea.
- Lehen laguntzako ekipamendua eta langileen prestakuntza.
7.2 Eskakizunak
Embegak eta bere hirugarrenek betebehar hauek izango dituzte:
- Laneko segurtasun eta osasunari buruzko legezko ikuskapenak: Gobernuaren ikuskapenen ondoriozko ekintza zuzentzaileak betetzen direla ziurtatuko du; ekintza horiek dokumentatu eta egunean beteko ditu.
7.3 Etengabeko hobekuntza:
Embegak eta bere hirugarrenek osasunarekin eta segurtasunarekin zerikusia duten esparruetan etengabeko hobekuntza ziurtatu eta frogatu beharko dute, nola?:
- Istripuen eta gertaeren kopurua murriztuz
- Laneko giroa hobetzeko parte-hartzea eta eskulanaren motibazioa areagotuz

8 KONFIDENTZIALTASUNA

8.1 Printzipio orokorra
Embegako pertsona orok du bere jardueretan, bai barnean bai kanpoan, kudeatzen den informazio garrantzitsu guztia konfidentzialtasun osoz ziurtatzeko betebeharra.
Embegak, datuak babesteko legeria aplikagarria betez, bere langileekin edo hirugarren alderdiekin zerikusia duen informazio guztia babesteko konpromisoa hartu du.
Hirugarrenekin informazio konfidentziala partekatu behar duen Embegako edozein pertsonak, zuzenean edo zeharka, informazio hori bere arduradunarekin edo Embegako Zuzendaritza Kontseiluarekin partekatu beharko du.

9 DIZIPLINA-ARAUBIDEA

9.1 Zehapenak
Embegako pertsonek kode honetako artikuluren bat betetzen ez badute, zehapena ezarriko zaie, Embegako barne araubidean ezarritakoaren arabera aldatzen dena.

10 Jokabide-kodeak hornitzaileen homologazio-prozesuari egindako ekarpenak

10.1 Aurre-ebaluazioko dokumentua (hasierako errekerimendua)
Aurre-ebaluazioko dokumentua sinatuta (hasierako errekerimenduak jasota), Embegako hornitzaileek onartutzat emango dituzte hasierako baldintzak. Aurre-ebaluazioko dokumentuak gai hauei buruzko 4 galdera-sorta izango ditu:
- Kalitate sistema
- Ingurumen-kudeaketa
- Laneko Segurtasun eta Osasunaren Kudeaketa
- Enplegatuen eta, oro har, langileen kudeaketa